Na drodze do prawidłowego rozwoju dziecka może stanąć wiele przeszkód np. trudności w przetwarzaniu bodźców. Zaburzenia sensoryczne u dzieci objawiają się na wiele sposobów i często mają duży wpływ na ich codzienne funkcjonowanie. Z tego względu ważne jest, by specjaliści byli w stanie trafnie rozpoznawać i diagnozować trudności oraz tworzyć skuteczne plany terapii. Jeśli interesują Cię zaburzenia sensoryczne u niemowląt i dzieci do 4 roku życia, zapraszamy do lektury artykułu.
Czym są zaburzenia sensoryczne u dzieci?
O zaburzeniach sensorycznych (SI) mówimy w przypadku dzieci, które doświadczają trudności z regulacją i przetwarzaniem bodźców sensorycznych, takich jak dźwięki, zapachy, smaki i wrażenia dotykowe. Dzieci z dysfunkcjami SI mogą reagować na bodźce zmysłowe nadwrażliwością lub podwrażliwością. Problemy tego rodzaju często towarzyszą innym zaburzeniom i chorobom, takim jak ADHD, autyzm czy zespół Downa.
Zaburzenia sensoryczne wpływają na różne aspekty życia codziennego i mogą stanowić duże wyzwanie dla rodziców. Czasami trudno jest odróżnić normalne zachowanie od objawów zaburzenia. Problem wymaga zgłoszenia do specjalisty, gdy niepokojące objawy związane z przetwarzaniem bodźców sensorycznych prowadzą do znacznych trudności w codziennym życiu, powodują wyraźny rozstrój emocjonalny i utrzymują się dłużej niż kilka tygodni.
Szybka, odpowiednia reakcja na trudności jest bardzo ważna. Dzięki umiejętności obserwacji przez specjalistów reakcji dziecka na bodźce zewnętrzne i wewnętrzne oraz konstruowania prób klinicznych w oparciu o neurofizjologię istnieje możliwość wsparcia prawidłowego rozwoju dziecka od pierwszych miesięcy życia.
Zaburzenia sensoryczne u dzieci – objawy
Zaburzenia sensoryczne dotyczą nie tylko dzieci w wieku przedszkolnym czy szkolnym, ale też dużo młodszych. Pierwsze objawy dysfunkcji mogą występować bardzo wcześnie, już u niemowląt, w postaci trudności z samoregulacją. Jakie konkretnie symptomy powinny zwrócić uwagę rodziców? Jeśli chodzi o zaburzenia sensoryczne u dzieci, częste objawy to:
- nadmierna płaczliwość,
- reakcje lękowe na wiele bodźców,
- zwiększona wrażliwość na dotyk,
- problemy z koordynacją i sprawnością ruchową,
- opóźniony rozwój mowy,
- trudności emocjonalne i behawioralne,
- problemy z przyjmowaniem pokarmów.
W wielu przypadkach objawy mogą wydawać się nieznaczne lub niewyraźne, a rodziców często zaskakuje fakt, że ich dziecko cierpi na zaburzenia sensoryczne. Posiadanie odpowiednich umiejętności diagnostycznych pozwala jednak prawidłowo ocenić, czy dziecko faktycznie mierzy się z dysfunkcjami.
Leczenie zaburzeń sensorycznych u dzieci
Jedną z pierwszych rzeczy, które chcą wiedzieć rodzice, gdy specjalista podejrzewa zaburzenia sensoryczne u dzieci, jest to, jak je leczyć. Podstawą jest jednak diagnostyka, a konkretnie skonstruowanie odpowiednich prób diagnostycznych i ich prawidłowa interpretacja. Dopiero na tej podstawie specjalista – np. fizjoterapeuta – może stworzyć plan terapii i zdecydować o dalszym postępowaniu. Jest też w stanie przygotować wskazówki dotyczące postępowania z dzieckiem dla rodziców.
W przypadku zaburzeń sensorycznych kluczowe jest dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb dziecka i oczekiwań jego opiekunów. Dziecko sensoryczne może mieć różne objawy, o mniejszym lub większym nasileniu, a to, co dobrze działa u jednego pacjenta, niekoniecznie musi sprawdzić się u innego. Aby terapia była skuteczna, dzieciom powinno dostarczać się odpowiednią dawkę bodźców. Ważne też, by dbać o dobrą, przyjazną atmosferę podczas spotkań i zaangażować małego pacjenta w pracę.
Zaburzenia SI – kurs dla fizjoterapeutów, terapeutów SI i innych specjalistów
Zrozumienie zaburzeń sensorycznych u dzieci to pierwszy krok w kierunku ich efektywnego leczenia. Jeśli chcesz pogłębić swoją wiedzę w tym zakresie, zapisz się na nasz kurs: zaburzenia sensoryczne u niemowląt i dzieci poniżej 4. roku życia – wskazówki do diagnozy i terapii. Podczas szkolenia zdobędziesz wiedzę na temat trudności z regulacją i przetwarzaniem bodźców sensorycznych u niemowląt i małych dzieci oraz zdobędziesz umiejętności niezbędne do diagnozowania tych trudności i tworzenia planu terapii. Kurs prowadzi doświadczona specjalistka fizjoterapii i terapeutka integracji sensorycznej – mgr Bogna Stępień Błachowiak. Możesz więc liczyć na wysoki poziom merytoryczny zajęć. W razie pytań o kurs lub chęci uzyskania dofinansowania zapraszamy do kontaktu – służymy profesjonalnym wsparciem.
